Polska obejmuje przewodnictwo w OBWE

Polska objęła roczne przewodnictwo w Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Oficjalnie od północy jej pracami kieruje szef polskiej dyplomacji Zbigniew Rau. Warszawa chce wykorzystać OBWE jako forum dialogu o najważniejszych globalnych wyzwaniach.

Rzecznik MSZ Łukasz Jasina powiedział Polskiemu Radiu, że Polska zwróci uwagę przede wszystkim na trwające konflikty i sytuacje kryzysowe oraz na sytuację dotkniętych nimi społeczeństw. Warszawa zapowiada też reagowanie na wyzwania postpandemiczne.
“OBWE to organizacja, która w tej chwili jest jedynym w pełni istniejącym w Europie forum, w którym uczestniczą państwa europejskie, ale też Rosja i Stany Zjednoczone. Podczas naszego przewodnictwa będziemy odwoływać się do naczelnej zasady polskiej polityki zagranicznej, która opiera się na prymacie prawa międzynarodowego w stosunkach między państwami” – zapewnił Łukasz Jasina.

Członkami OBWE są też między innymi Stany Zjednoczone, Kanada oraz państwa Azji Centralnej. Polskie władze zapowiadają realizację priorytetów związanych z tak zwanymi trzema koszykami Organizacji – polityczno-wojskowym, prawno-ludzkim oraz gospodarczo-środowiskowym. 

Jak podkreślił rzecznik MSZ, w ramach tego ostatniego wymiaru Warszawa zwraca uwagę na kwestie klimatyczne, w tym dyskusję o drodze do osiągnięcia neutralności klimatycznej przez zróżnicowane gospodarczo państwa członkowskie Organizacji. “Musimy kontynuować nasz dialog na temat przejrzystości wojskowej. Wszyscy mamy przed oczami zagrożenie na Ukrainie. Będziemy też – po pandemii – zwracali uwagę na te pozamilitarne wyzwania dla bezpieczeństwa, tu bardzo ważne będzie cyberbezpieczeństwo, chcemy temu tematowi nadać priorytet” – mówił rzecznik MSZ.

Łukasz Jasina przyznał, że choć OBWE nie ma możliwości nakładania sankcji, to jej atutem jest to, że gromadzi praktycznie wszystkie państwa odgrywające istotną rolę na obszarze Europy. Dodatkowo OBWE może inicjować misje obserwacyjne. Rzecznik MSZ zapowiedział, że w związku z polskim przewodnictwem minister Zbigniew Rau odbędzie wiele zagranicznych wizyt. 13 stycznia w siedzibie OBWE w Wiedniu szef dyplomacji przedstawi priorytety działań Warszawy. Polski minister jest również zaproszony do złożenia wizyty w siedzibie ONZ w Nowym Jorku, a także między innymi w Moskwie i w Kijowie.

W ramach prezydencji Polska będzie współpracować w ramach tzw. trójki OBWE z poprzednim i kolejnym przewodnictwem – Szwecją oraz Macedonią Północną. Polska kieruje pracami OBWE po raz drugi. Wcześniej nasz kraj sprawował przewodnictwo w roku 1998.

OBWE skupia 57 państw. Swoją genezę wywodzi z Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w Helsinkach w 1975 roku. Formalna decyzja o przekształceniu KBWE w OBWE została podjęta podczas konferencji w Budapeszcie w 1994 roku.