Premier Litwy: zbyt mało uczymy się historii, bo znów dyktatorzy zyskali przewagę

Dzisiaj kraje bałtyckie obchodzą 33. rocznicę Bałtyckiego Łańcucha. Zdaniem premier Litwy Ingridy Šimonyte, nie wyciągamy wniosków z bolesnej historii regionu. 

Litwini, Łotysze i Estończycy chwycili się za ręcę w 50. rocznicę paktu Ribbentrop-Mołotow. Na mocy tego dokumentu kraje bałtyckie znalazły się w strefie wpływów Związku Radzieckiego. “Trzeba przyznać, że zbyt mało uczymy się historii, bo nawet po brutalnej wojnie i dekadach konfrontacji znów pozwolono na to, aby dyktatorzy zyskali przewagę” – powiedziała premier Ingrida Šimonyte, cytowana w oświadczeniu opublikowanym na stronach litewskiego rządu. Jak dodała, brutalna inwazja Rosji na Ukrainę pokazała, że ci, którzy ostrzegali przed niebezpieczeństwem wynikającym z przyjaźni z dyktatorami byli prawdziwymi realistami. “Dzisiaj nie wystarczy tylko potępić paktu Ribbentrop-Mołotow, ale trzeba odważnie i wyraźnie zdystansować się od postawy, która pozwala na powstawanie takich zbrodniczych porozumień” – zaznaczyła Šimonyte. Szacuje się, że w “Bałtyckim Łańcuchu” wzięło udział ponad 2 miliony ludzi.

Kulminacją protestu było wzniesienie połączonych rąk demonstrantów na 15 minut. Historyk z Uniwersytetu Wileńskiego Tomasz Bożerocki mówi Polskiemu Radiu, że 33 lata temu narody trzech krajów bałtyckich jasno zadeklarowały, że nie zgadzają się na okupację Litwy, Łotwy i Estonii, rozpoczętą przez Związek Radziecki jeszcze w 1940 roku. “To nie była żadna dobra wola narodu, aby dołączyć do bratnich republik związkowych. 50 lat później to była deklaracja (ze strony mieszkańców), że wszystko, czego wówczas dokonano, to bezprawie i my protestujemy przeciwko temu – my chcemy, aby świat widział, że nie zgadzamy się być częścią Związku Sowieckiego” – mówi historyk. 

Bałtycki Łańcuch symbolicznie połączył Wilno, Rygę i Tallinn i pokazał mieszkańcom krajów bałtyckich drzemiącą w nich siłę. Niecały rok później, 11 marca 1990 roku, Litwa jako pierwsza ogłosiła niepodległość. 

Dziś wieczorem na Placu Ratuszowym w Wilnie odbyły się rocznicowe uroczystości z okazji 33. rocznicy tamtego wydarzenia. Brał w nich udział prezydent Litwy Gitanas Nauseda.