Izrael: wielotysięczne protesty na ulicach

Tysiące osób wyszły wieczorem na ulice Tel Awiwu, Jerozolimy i innych miast w Izraelu. To reakcja na przegłosowanie przez Kneset pierwszej z ustaw pozwalającej na reformę sądownictwa. Opozycja oraz demonstrujący uważają to za zamach na demokrację. Wieczorem doszło do zamieszek.

Demonstracje trwają w Izraelu od rana, bo tysiące osób zgromadziły się przed Knesetem i próbowały zablokować wejście do budynku, by uniemożliwić głosowanie. Po południu, gdy parlamentarzyści uchwalili pierwszą z ustaw, kolejne tysiące wyszły na ulice.
W Jerozolimie i Tel Awiwie doszło do zamieszek. Demonstranci rozpalali ogniska, a policja używała armatek wodnych. Na jednej z autostrad samochód wjechał w tłum i ranił trzy osoby.

Premier Benjamin Netanjahu powtórzył wieczorem, że zmiany są konieczne, ale zapowiedział też, że jest otwarty na rozmowy. “Nie poddajemy się, gdy chodzi o szeroki konsensus w tej sprawie. Zapewniam, że jest on możliwy” – mówił. Szef opozycji Jair Lapid uznał, że są to “puste obietnice”.

Ocenia się, że to najpoważniejszy kryzys wewnętrzny w historii państwa Izrael. Masowe demonstracje trwają od pół roku i wciąż przybierają na sile. Przez kraj przetaczają się też strajki. Związkowcy ze służby zdrowia zapowiedzieli, że jutro większość personelu nie przyjdzie do pracy, a szpitale będą zajmować się wyłącznie nagłymi przypadkami. Także przedstawiciele innych branż deklarują, że nie przyjdą do pracy.
Stawienia się do służby odmówiły tysiące rezerwistów, także z elitarnych jednostek, w tym pilotów. Przedstawiciele izraelskich służb alarmowali, że poważnie osłabia to zdolności obronne kraju.

Według sondaży zdecydowana większość Izraelczyków jest przeciwna reformie wymiaru sprawiedliwości. Dzisiejsza decyzja Knesetu znosi tak zwaną zasadę roztropności. Pozwalała ona sędziom Sądu Najwyższego blokować ustawy jeśli uznała je za “nieracjonalne”. Taki mechanizm miał zastępować konstytucję, której w Izraelu nie ma.

Zniesienie tej zasady oznacza, że izraelska prawica będzie mogła bez przeszkód przeforsować reformę sądownictwa. Zakłada ona, że decyzje Sądu Najwyższego będą mogły być anulowane przez parlament.